WIELKI TYDZIEĹ
Poniedziałek Wielkiego tygodnia.
Myślą przewodnią Mszy jest pełne ufności oddanie się Jezusowi (Introit) poddanie się woli Ojca (Ewangelia). Za wzór służyć nam ma w tym względzie Magdalena.
Modlitwa kościelna.
Spraw, wszechmogący Boże, abyśmy, którzy w tylu przeciwnościach upadamy dla ułomności naszej, pokój znaleźli przez Mękę Twojego Syna jednorodzonego. Przez Jezusa Chrystusa Pana naszego. Amen.
Epistoła. (Iż. 50, 5-10).
Ewangelia. (Jan 12, 1-9).
Wtorek Wielkiego Tygodnia.
Myśl przewodnia. Dobrowolnie, z niezmiernej miłości ku nam, oddał się Jezus na Mękę i śmierć. Starajmy się stać uczestnikami owoców Ofiary Krzyżowej.
Modlitwa kościelna.
Wszechmogący, wieczny Boże, daj nam godnie obchodzić Tajemnicę Męki Pańskiej, abyśmy wysłużyli sobie odpuszczenie grzechów. Przez tegoż Jezusa Chrystusa Pana naszego. Amen. Epistoła. (Jer. 11, 18-20).
Ewangelia.(Pasya wg Marka rozdział 14 i 15).
Środa Wielkiego Tygodnia.
Myśl przewodnia. Osaczony dokoła przez wrogów, opuszczony przez wszystkich, idzie Pan na śmierć, do zwycięstwa i chwały. Dzień dzisiejszy, wigilia Wielkiego Czwartku, jest niejako jutrzenką tej chwały.
Modlitwa.
Spraw wszechmogący Boże, abyśmy, którzy w ciągłem jesteśmy ucisku przez występki nasze, przez Mękę Syna Twojego jednorodzonego zyskali uwolnienie. Który z Tobą żyje i Króluje, na wieki wieków. Amen.
Lekcya. (Iż. 62, 11; 63, 1-7).
Pasya podług Łukasza (rozdział 22 i 23).
Modlitwa Kościelna.
Boże, któryś dopuścił, iż Syn Twój cierpiał za nas na drzewie krzyża, by odpędzić od nas moc nieprzyjaciela, daj nam, sługom Twym, abyśmy dostąpić mogli łaski zmartwychwstania. Przez Jezusa Chrystusa Pana naszego. Amen.
Epistoła. (Iż. 53, 1-12).
Wielki Czwartek.
W dniu tym obchodzi Kościół pamiątkę ustanowienia Najświętszego Sakramentu Ołtarza i nieodłącznego odeń urzędu Chrześcijańskiego Kapłaństwa. Ponieważ cały ten tydzień jest okresem żałoby i nie dopuszcza takich objawów radości, jakich wymaga ta wielka i wzniosła Tajemnica, przeto ustanowił Kościół jeszcze drugie święto ku czci Najświętszego Sakramentu, a to Święto Bożego Ciała.
Msza w Wielki Czwartek. Barwa szat – biała; Gloria śpiewa się wśród bicia dzwonów. Po Mszy odbywa się procesya do św. Grobu i ogołocenie ołtarzy.
W Introicie wielbi Kościół ukrzyżowanego Zbawiciela, który przez śmierć Swą stał się naszem zbawieniem, przez Chleb Swój niebiański stał się „życiem” duszy naszej, a przez Swe zmartwychwstanie sprawcą naszego zmartwychwstania. Pierwsze zaraz zdanie: „My zaś....” mieści w sobie myśl przewodnią całej Mszy.
Modlitwa Kościelna.
Boże, od którego Judasz otrzymał karę swego grzechu, a morderca nagrodę swego wyznania, daj nam doznać mocy Twojego przejednania, a przez Jezusa Chrystusa, którego Męka była była jednemu drogą do rozpaczy a drugiemu otworzyła drogę do Raju, daj nam znaleźć wybawienie od błędu i grzechu i uczestnictwo w Jego zmartwychwstaniu. Który z tobą żyje i Króluje, na wieki wieków. Amen.
Epistoła. (1. Kor. 11, 20-32 ).
Ewangelia. (Jan 13, 1-15).
Wielki Piątek
W dniu tym obchodzi Kościół rocznicę śmierci krzyżowej Jezusa Chrystusa, Odkupiciela naszego. Ołtarze wszystkie i ściany kościoła ogołaca się na ten dzień z wszelkich ozdób; gasi światła na znak, iż dziś zgasła snem śmierci chwilowej Światłość świata. Kapłan, odziany w szaty żałobne, pada na twarz u stopni ołtarza, by w cichem skupieniu rozpamiętywać i uczcić niewypowiedzianą Tajemnicę Boskiej sprawiedliwości i miłości, jaka dzisiaj dokonała się na krzyżu. Nabożeństwo dnia tego dzieli się na cztery części: Najpierw odbywają się Lekcye, potem wstawiennictwa, dalej odsłonięcie i Adoracya Krzyża; na zakończenie odprawia się:Msza z użyciem postaci, poprzedniego dnia zakonsekrowanych.”
PIERWSZA LEKCYA jest z Proroka Ozeasza. Przez usta jego głosi Pan zamysły miłosierdzia Swego względem sprzymierzonego ludu, obiecuje ratunek i zbawienie tym, którzy się nawrócą do Niego w miłości i wierze.
To mówi Pan: „W utrapieniu swem rano wstaną do Mnie, mówiąc: ”Pójdźcie, a nawróćmy się do Pana; bo On pojmał i uleczy nas, ubije i uzdrowi nas. Ożywi nas po dwóch dniach, trzeciego dnia wzbudzi nas i żyć będziem przed obliczem Jego. Poznamy, a będziem naśladować, abyśmy poznali Pana; jako zorza zgotowane jest wyjście Jego i przyjdzie nam jako deszcz ranny i późny ziemi.” Co uczynię tobie Efraimie? Co uczynię tobie Juda? Miłosierdzie wasze, jako obłok poranny, jako rosa rano przemijająca. Dlatego heblowałem przez Proroki, pobiłem je słowy ust Moich, a sądy twoje jako światłość wynijdą. Bom miłosierdzia żądał, a nie ofiary, a znajomości Bożej więcej, niż całopalenia.
DRUGA LEKCYA opowiada o staro zakonnym Baranku Wielkanocnym, symbolu Ofiary Krzyżowej.
TRACKTUS. (Psalm 139).
Teraz kościół powtarza znowu historyę Męki Pańskiej Przez usta Umiłowanego Ucznia Swego, któren stał pod krzyżem. (Pasja wg Świętego Jana).
WSTAWIENNICTWA
Za wszystkich przelał Zbawiciel na krzyżu Swą Krew i życie Swe oddał. Chce Chrystus, by Jego Ofiara Krzyżowa wszystkim była ku zbawieniu. Więc też dziś, u stóp krzyża, modli się Kościół za wszystkich, za Żydów i pogan i za wiernych wszystkich stanów. Powtarzaj i ty nabożnie za kapłanem:
Módlmy się, najmilsi, za święty Kościół Boży, by Bóg nasz i Pan utrzymywał go w jedności na całej kuli ziemskiej i ochraniał go prawicą Swą, by wszystkie moce i potęgi podległemi mu uczynił i dał mu czas spokojny i cichy ku sławieniu Boga Ojca Wszechmogącego.
Módlmy się. Wszechmogący, wieczny Boże, który przez Chrystusa chwałę Twą wszystkim ludom objawiłeś, ochraniaj dzieło miłosierdzia Twego, Twój Kościół po całej kuli ziemskiej rozproszony, by tenże z wiarą niezachwianą trwał w wyznawaniu Imienia twego; przez tegoż Jezusa Chrystusa Pana naszego. Amen.
Módlmy się także za naszego Ojca Świętego,Papieża, by Bóg nasz i Pan, który powołał go na ten urząd pasterski, utrzymywał go Kościołowi Swemu w zdrowiu i pomyślności, by jak najdłużej sprawował swe rządy nad świętym ludem Bożym. Módlmy się także za wszystkich Biskupów, Kapłanów, Dyakonów, Subdyakonów, Akolitów, Egzorcystów, Lektorów, Kluczników; za Wyznawców, Dziewice, Wdowy i za cały święty Naród Boży. Wszechmogący, wieczny Boże, którego Duch uświęca całe ciało Kościoła i niem rządzi, wysłuchaj próśb naszych za wszystkie stany kościelne, aby za przyczyną łaski Twojej, wszyscy członkowie hierarchii kościelnej wiernie Ci służyli; przez Jezusa Chrystusa Pana naszego. Amen.
ODSŁONIĘCIE I ADORACYA KRZYŻA.
Kapłan zdejmuje szaty Mszalne, bierze z rąk Dyakona krzyż, czarną zasłoną okryty, odsłania go powoli i śpiewa przy tym trzykroć, zwrócony do ludu: Oto drzewo krzyża, na którem wisiało Zbawienie świata. Chór odpowiada za każdem razem: Pójdźmy, uczcijmy je. Wszyscy padają na kolana. Kapłan kładzie krzyż na przygotowanem miejscu przed ołtarzem, adoruje go klękając trzykroć w rozmaitej odległości, modli się po cichu i wreszcie całuje święte Rany nóg. To samo czynią za nim Lewici i reszta Kleru.
Tymczasem chór intonuje wstrząsające Impro-erya. Są to skargi Zbawiciela na niewdzięczność wybranego narodu, zarazem na niewdzięczność każdej grzesznej duszy.
Ludu, mój ludu, cóżem ci uczynił?
W czemem zasmucił, albo w czem zawinił!
Jam cię wyzwolił z mocy Faraona,
A tyś przyrządził krzyż na me ramiona.
Ludu, mój ludu, cóżem ci uczynił? Itd.
Jam cię wprowadził w kraj miodem płynący,
Tyśmi zgotował śmierci znak hańbiący.
Ludu, mój ludu, cóżem ci uczynił? Itd.
...........
Jam cię wywyższył między narodami
Tyś mnie na krzyżu podwyższył z łotrami. Amen.
ZAKOŃCZENIE
Krzyż Twój czcimy, o Panie! Wielbimy i sławimy Twe święte zmartwychwstanie; bo oto przez drzewo krzyża zstąpiła radość na cały świat. Niech zmiłuje się nad nami Bóg i błogosławi nas; oblicze Jego święte niech świeci na nami!
MSZA Z UŻYCIEM POSTACI, POPRZEDNIEGO DNIA KONSEKROWANYCH.
Dziś, jako w dniu, w którym dokonała się na krzyżu Krwawa Ofiara, nie odnawia Kościół tej Ofiary w sposób bezkrwawy na ołtarzu, a uczestniczy w świętych Tajemnicach tylko przez Komunię. Na ołtarzu zapala się światła. W uroczystej procesyi wynosi Kapłan Najświętszy Sakrament z kaplicy, w którym złożono go wczoraj, na ołtarz. Chór śpiewa przytem:
Niech wszystkich wiernych oczy dziś gorzkie łzy leją
Niech serca nas przytomnych od żalu topnieją,
Ach, jak bolesny widok przed oczy się stawia
Na górze Kalwaryi, nas nabawia!
Wisi na Krzyżu ze szat obnażony,
Dwa łotry koło Niego z tej i owej strony,
Matka Jego pod Krzyżem z Janem uczniem trwają
Od smutku i żałości serca ich się krają.
........................
O Jezu konający! Z łotrem prosim Ciebie
pamiętaj o nas grzesznych, gdy usiądziesz w Niebie
Niech przy skonaniu naszem głos Twój usłyszymy,
A z dobrym łotrem wieczny Raj odziedziczymy.
Nalawszy wina do kielicha, okadza Kapłan Najświętszy Sakrament i ołtarz, umywa ręce i mówi do ludu: Orate Fratres! (Módlmy się Bracia) Następnie odmawia Pater Noster (Ojcze Nasz).
Po skończeniu podnosi Kapłan prawą ręką Hostyę Świętą (podobnie jak podczas Przemienienia) i pokazuje ludowi do Adoracyi, łamie ją zaraz na trzy części, z których najmniejszą wpuszcza do kielicha. Następnie spożywa wino wraz z tą cząstką i kończy święty obrzęd modlitwą:
Cośmy usty spożyli, daj nam, Panie, przyjąć czystem sercem, by ten dar doczesny stał się nam środkiem osiągnięcia wiecznego zbawienia.
I znowu w procesyi odnosi Kapłan Najświętszy Sakrament do Świętego Grobu i tam wystawia takowy ku Adoracyi. Chór odmawia nieszpory
Wielka Sobota.
Dzień ten jest niejako świtaniem jutrzenki podniosłego dnia Wielkanocy. To też i obrzęd Mszy Świętej jest jakoby wstępem do uroczystości Zmartwychwstania. Po zagaszeniu wszystkich świateł wewnątrz Kościoła, poświęca Kapłan nowy ogień i nowe kadzidło i wnosi takowe do kościoła wśród śpiewów procesyi, jako „Lumen Christi” (Światło Chrystusa). Następuje hymn pochwalny przy zapalaniu świec Wielkanocnych od światła świecy trójramiennej. Dalej się czyta lub śpiewa 12 Proroctw, poczem następuje święcenie nowej wody chrzcielnej. Przy odśpiewaniu Litanii do Wszystkich Świętych wraca Kapłan do ołtarza i tam leży krzyżem przed ołtarzem aż do słów Peccatores. Kyrie Litanii zastępuje Introit.
Modlitwa Kościelna.
Boże, któryś tę noc świętą rozjaśnił przez zmartwychwstanie chwalebne Pana naszego, Jezusa Chrystusa, zachowaj w nowych dzieciach Kościoła Twego łaskę odrodzenia, by odnowieni na duszy i ciele, służyli Ci w czystości serca. Przez Jezusa Chrystusa Pana naszego. Amen.
Epistoła.(Kol. 3, 1-4).
Bracia! Jeśliście spółpowstali z Chrystusem, co w górze jest, szukajcie, gdzie Chrystus jest, na prawicy Bożej siedzący. Co w górze jest, miłujcie, nie co na ziemi. Albowiemeście umarli i żywot wasz skryty jest z Chrystusem w Bogu. Gdy się Chrystus, żywot nasz, okaże, wtedy i wy z Nim okażecie się w chwale.
Ewangelia. (Mateusz 28, 1-7).
A w wieczór sobotni, który zaświta na dzień pierwszy sabatu, przyszła Marya Magdalena i druga Marya oglądać Grób. A oto się stało wielkie drżenie ziemi; albowiem Anioł Pański zstąpił z Nieba, i przystąpiwszy, odwalił kamień i siedział na nim. A było wejrzenie jego jako błyskawica, a odzienie jego jako śnieg. A od bojaźni przed nim stróże przestraszeni są i stali się jakoby umarli. A Anioł rzekł niewiastom: Nie bójcie się wy, bo wiem, iż Jezusa, który ukrzyżowany jest, szukacie. Niemasz Go tu, albowiem powstał, jako powiedział. Chodźcie a oglądajcie miejsce, gdzie był położony Pan. A prędko idąc, powiedzcie uczniom Jego, iż powstał, a oto uprzedza was do Galilei, tam Go ujrzycie; otom wam przepowiedział.
opr. Piotr Blachowski
|
